ติดโลกธรรม
เราติดโลกธรรมแค่ไหน?
เรียนรู้กันไปมากแล้ว เราลองกลับมาสำรวจตรวจสอบตัวเราเองว่า
1. ยามเมื่อเรากระทบกับรูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส เรารู้เท่าทันความพอใจไม่พอใจที่เกิดขึ้น และสงบใจวางเฉยกับมันได้หรือว่า
เราดิ้นรนไปกับมัน เช่น ไม่อาจหักห้ามใจได้ที่จะเอามันมาไว้, หรือเสียอกเสียใจหากต้องสูญเสียหรือไม่ได้มันมา
2. เมื่อเราได้รับสิ่งของที่เคยชอบ เรารู้สึกดีใจเล็กน้อยหรืออาจเฉยๆ และมองเห็นว่าเรามีหน้าที่ดูแลรักษามันให้ดีและต้องใช้ประโยชน์จากมันให้คุ้มค่า
หรือว่า
เราดีใจแบบออกนอกหน้า เหมือนเด็กได้ของเล่น, เราไม่เคยสนใจที่จะเรียนรู้มัน, เราทอดธุระหรืออาจลืมไปเสียด้วยว่าเราได้มันมา
3. ยามเมื่อมีคนชม เรารู้สึกเฉยๆหรือมองเห็นความภูมิใจเล็กน้อยที่ผุดขึ้น และมองเห็นว่า มันเป็นเรื่องธรรมดาอย่างนั้นเอง
หรือว่า
เราภูมิใจจนกระหยิ่มในตัวเอง คิดว่า เราเป็นเช่นนั้น หรือปักใจเชื่อว่า เขาหมายความเช่นนั้นจริงๆ
4. ยามเมื่อมีคนด่าทอหรือตำหนิติเตียน เธอเปิดใจรับฟัง และใช้สิ่งนั้นมาตรวจสอบตัวเธอเอง โดยไม่ขุ่นเคือง
หรือว่า
เธอขุ่นเคือง, ปฏิเสธทุกสิ่งที่เขาพูด, หาข้อแก้ตัวมากมาย, เกลียดชังเขาผู้นั้น
5. ยามที่เธอทำดี ทำในสิ่งที่คนยกย่องเชิดชู เธอรู้สึกเฉยๆ และมองเห็นว่า ไม่ว่าใครก็ทำได้แบบเธอ เธอเพียงประสบกับเหตุปัจจัยที่เหมาะสม มันก็เลยเกิดผลดีเช่นนั้น
หรือว่า
เธอหลงภาคภูมิใจในตัวเอง, คิดว่าไม่มีใครจะดีหรือเก่งเท่าเธอ, คิดว่าที่มันดีอย่างนั้นเพราะเธอ
6. ยามเมื่อมีคนดูถูกเหยียดหยาม เธอมองเห็นว่า มันเป็นเรื่องธรรมดา ที่ยากที่ใครจะเข้าใจผู้อื่น พร้อมกับนำสิ่งนั้นมาพิจารณาและแก้ไขปรับปรุงตนเอง โดยไม่มีความขุ่นเคือง
หรือว่า
เธอขุ่นเคือง, เกลียดชัง, ปฏิเสธ, และปรุงแต่งมากมายในใจ
7. ยามที่เธอประสบความสุขไม่ว่าจากสิ่งภายนอก หรือจากภายในใจของเธอเอง เธอรู้เท่าทันความพึงพอใจที่เกิดขึ้น และวางเฉยกับมันได้ โดยไม่หลงจมแช่อยู่ในอารมณ์นั้น และก็ไม่ได้ขัดแย้งปฏิเสธมัน
หรือว่า
เธอจมแช่ เผลอเพลินอยู่กับมัน โดยมองไม่เห็นความพึงพอใจที่เกิดขึ้น หรือแม้เห็น ก็ไม่สามารถวางเฉยได้ หรือเธอขัดแย้งกับมัน ปฏิเสธ รีบกำจัดความสุขนั้น
8. ยามเมื่อเธอประสบกับความทุกข์ เธอรู้เท่าทันใจของเธอเอง และสามารถสงบนิ่งท่ามกลางมันได้ ใช้มันเรียนรู้เพื่อรื้อถอนตัวตนของเธอ
หรือว่า
เธอดีดดิ้น อึดอัดไปกับมัน และพยายามกำจัดมันให้หมดสิ้นโดยเร็ว
ลองตรวจสอบตนเองดู จะได้รู้ว่าเรายังหวั่นไหวกับโลกธรรมมากแค่ไหน มีอะไรเปลี่ยนไปบ้างจากการปฏิบัติ
ถ้าหากยังมีลบในข้อใด ก็ให้พิจารณาข้อนั้นให้มาก แล้วพยายามเรียนรู้ แก้ไขปรับปรุงตัวเอง ให้มากยิ่งขึ้น
เจริญธรรม