สวนธรรมะโพธิญาณ

8. เมื่อพัฒนาตนเองจนถึงที่สุด หน้าที่ที่สำคัญยิ่งต่อไปคือ
การช่วยเหลือสรรพสัตว์ให้พ้นทุกข์ตามกำลังและอินทรีย์ของแต่ละชีวิต

การหมุนกงล้อแห่งธรรมจึงเป็นการรวบรวมเอามงคลทั้งหมดที่ได้สร้างสม มาทำให้เกิดประโยชน์สูงสุดแก่ผู้อื่นต่อไป

เป้าหมายสูงสุดของพระพุทธศาสนา จึงไม่ใช่การเข้าไปติดกับดักของนิพพาน

หากนิพพานยังเป็นสิ่งที่แยกต่างจากสังสารวัฏ
นั่นย่อมมิใช่นิพพานในความหมายขององค์พุทธะทั้งหลาย

หากนิพพานคือแดนสงบสำหรับตน เพื่อหลบซ่อนตัวออกจากทุกข์
นั่น ย่อมยังเป็นนิพพานแห่งความหลง… อ่านต่อ

7. เมื่อสามารถมีชัยเหนือกิเลสตัณหาและรื้อถอนอวิชชาความหลงได้
อย่าพึ่งด่วนสรุปว่า นั่นคือที่สุด

จิตที่จะบริสุทธิ์ รู้ตื่นและเบิกบาน ได้อย่างสมบูรณ์ คือ
จิตที่สามารถแจ้งชัดในความเป็นมายาของตัวจิตเอง
และเห็นแจ้งในธรรมชาติดั้งเดิม อันคือกายทั้งสาม หรือปัญญาทั้งห้าแห่งพุทธภาวะ อันเป็นทั้งปรมัตถ์และสมมุติ
และ แจ้งชัด ในความสมบูรณ์ดั้งเดิมที่มีอยู่แล้วในตัวมันเอง อันไร้การเกิดการดับ ปราศจากจุดเริ่มต้น และสิ้นสุด ซึ่งนอกเหนือทั้งสมมุติและปรมัตถ์ใดๆอีก… อ่านต่อ

6. ความรู้มากมาย บารมีมากมายที่สะสม ทั้งหมดก็เพื่อตัดขาดเยื่อใยที่กิเลสตัณหามันผูกมัดใจเราไว้

จงตระหนักไว้ให้ดีว่า

การปฏิบัติทั้งหมดไม่ใช่เพื่อความเป็นคนเก่ง คนดี คนพิเศษ หรือเพื่อความสุขส่วนตัว

พลังทั้งหมดที่เราพัฒนาขึ้นก็เพื่อให้เกิดชัยชนะเหนือกิเลสที่ครอบงำจิตใจของเรามานานนับกัป

รากฐานแห่งกิเลสทั้งปวงคือ ความหลง, ความไม่รู้ คืออวิชชา

ดังนั้น จงมุ่งมั่นที่จะพัฒนาตน เพื่อที่จะรื้อถอนอวิชชาความหลงทั้งหลายที่มีอยู่ในใจเราให้หมดสิ้น… อ่านต่อ

5. การแจ้งชัดในสุญญตา คือ การแจ้งชัดในมายาการของกระแสเหตุปัจจัย ด้วยสติปัญญาที่รู้แจ้งเห็นจริง
ซึ่งสติปัญญาระดับนี้ ต้องเกิดจากการพัฒนาอย่างถูกวิธีมาตามขั้นตอน จากสุตตะ จินตา จนถึงภาวนา
มันจึงไม่ใช่แค่การอ่าน การท่องบ่น จดจำ หรือคิดพิจารณาด้วยเหตุผล
แต่เป็นการรู้แจ้งเห็นจริงในปัจจุบันขณะที่ปรากฏ อันนอกเหนือความคิดปรุงแต่งใดๆ… อ่านต่อ

ความแยบคายในธรรมคู่เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งยวด ในการพ้นทุกข์

เราต้องเรียนรู้ความจริงของทั้งสองข้าง ทั้งขาวและดำ ทั้งบวกและลบ ทั้งซ้ายและขวา ทั้งจิตและสิ่งถูกรู้

ข้างหนึ่งเป็นอย่างไร มีคุณมีโทษอย่างไร ในสถานการณ์ไหน เราจะต้องจัดการกับมันอย่างไร จึงจะเกิดประโยชน์สูงสุด
อีกข้างหนึ่งเป็นอย่างไร มีคุณมีโทษอย่างไร ในสถานการณ์ไหน เราจะต้องจัดการกับมันอย่างไร จึงจะเกิดประโยชน์สูงสุด… อ่านต่อ

ทาน คือ การเสียสละสิ่งที่ตนยึดติด เพื่อช่วยเหลือผู้อื่นให้พ้นทุกข์ ด้วยจิตแห่งความเสมอภาค

ศีล เกิดจากความรักความเมตตาปรารถนาดีต่อผู้อื่น และเป็นพื้นฐานในการดำรงตนเพื่อประโยชน์อันยิ่งของตน

ขันติ คือ พลังของจิตที่มีความอดทนอดกลั้น นิ่งสงบได้ต่อความบีบคั้นทั้งภายในและภายนอก… อ่านต่อ

เมื่อเราได้เกิดเป็นชาวพุทธ มีศรัทธาในพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์

เราสนใจ ใส่ใจ และอุทิศตน ที่จะพัฒนาตน แก้ไขข้อผิดพลาดของตน ตามแนวทางแห่งธรรมที่ท่านได้ถ่ายทอดไว้แค่ไหน

ในการได้ยินคำสอนมากมาย เราเคยจดจำ นำมาพิจารณา และนำมาปฏิบัติ เพื่อเปลี่ยนแปลงตัวเองได้สักกี่เรื่อง

จะมีสักกี่คนที่เพียรพยายามนำหลักธรรมมาเปลี่ยนแปลงตัวเองได้อย่างสืบเนื่อง… อ่านต่อ

คนเราจะพ้นทุกข์ได้เพราะความเพียร
เพียรที่จะละสิ่งเสื่อม เจริญสิ่งที่เป็นทางเจริญ
ความเพียรจะเกิดได้ต้องมีศรัทธาและความมุ่งมั่น ตั้งใจ จริงจัง
ศรัทธาจะหนักแน่น เพราะมีปัญญาเห็นโทษภัยของเหตุที่นำไปสู่ความทุกข์
การจะเห็นโทษภัยได้อย่างถึงใจก็ด้วยเพราะมีปัญญาที่แยบคาย หรือไม่ก็ ทุกข์จนเข็ด… อ่านต่อ

ปรากฏการณ์ทั้งหลาย คุณค่าความหมายทั้งปวง ล้วนเกิดจากจิต
จิตเองก็เป็นเพียงมายา ว่างเปล่าจากตัวตนและความหมายแห่งการเป็นจิต
พวกเธอควรขยันหมั่นเพียรฝึกฝนตนเองให้เห็นจริงตามนี้

เมื่อเธอสามารถเห็นจริงตามนี้ได้
ต่อไป จงฝึกตนให้ตั้งมั่นอยู่บนสัมมาทิฐิเช่นนี้ ในทุกๆปรากฏการณ์ที่กำลังปรากฏ
หากเธอตั้งมั่นได้เช่นนั้น ผลคือความอิสระ นอกเหนือความหมายและคุณค่าใดๆ จะปรากฏ
ซึ่งนั่นคือ ความรู้แจ้ง

ความรู้แจ้ง คือ การประสานกันระหว่างความตื่นรู้อันใสกระจ่างและความว่าง
ซึ่งเป็นรากฐานดั้งเดิมแห่งธรรมชาติทั้งปวง… อ่านต่อ

สรุปให้ฟังอีกที เมื่อพวกเราเจอกับวิกฤติหรือสิ่งที่ไม่เป็นดังใจ

1. ยอมรับสิ่งร้ายๆทั้งหลายที่เข้ามาในชีวิต

2. อย่าให้อารมณ์หรือกิเลสทั้งสาม (ความขุ่นเคือง ความอยาก ความถือตัวถือตน) เข้าครอบงำจิตใจ หากมันเกิดขึ้น(ซึ่งมันเป็นความเคยชินเดิมๆ) ไม่ต้องไหลตามไม่ต้องขัดแย้ง แค่เข้าใจ แล้วปล่อยให้มันผ่านไปของมันเอง

3. มองในมุมใหม่ มุมที่สร้างสรร มุมที่จะเกิดประโยชน์ ตั้งเป้าหมายที่ดีกว่า อย่าจมอยู่ในความคิดแคบๆที่ตนโง่สร้างไว้

4. ตั้งใจให้มั่น แน่วแน่ พากเพียร ทุ่มเท อดทน ใช้สติปัญญาและพลังทั้งหมดของชีวิต เพื่อไปสู่เป้าหมายนั้น… อ่านต่อ