จิตดั้งเดิมมิอาจเปลี่ยนแปลง หวั่นไหว เกิดๆดับๆ

แต่จิตที่เกิดๆดับๆ แปรเปลี่ยนตามสิ่งที่ตนยึดอยู่เดี๋ยวสงบ เดี๋ยววุ่นวายฟุ้งซ่านนั้น คือจิตหลง คือจิตที่ยังมีอวิชชาประกอบ

การจะแจ้งในจิตเดิม มันต้องแจ้งในอวิชชาก่อนแล้วขจัดอวิชชานั้นได้ จึงจะเข้าไปแจ้งในจิตเดิม

จิตที่ขจัดอวิชชาออกหมดและแจ้งในจิตเดิมได้ เรียกว่า จิตแห่งการรู้แจ้งหลุดพ้น

เพราะเรายังหลงยึดติดในโลกธรรม เราจึงหวั่นไหวเมื่อรับรู้ข่าวสารของโลก

การจะหลุดพ้นจากจิตเช่นนี้จำเป็นต้องพิจารณาจนเกิดความแจ้งชัดในความไร้สาระแก่นสารของโลกธรรมให้ได้

หากยังไม่ได้ ก็ต้องหลีกเลี่ยง อย่าไปกระทบ มิฉะนั้นก็มีแต่ขาดทุนๆ

การจะใช้มันเป็นเครื่องเรียนรู้จิต ทั้งๆที่เรายังยึดติดอยู่ มันจะขาดทุนมากกว่ากำไร

เพราะจิตที่หวั่นไหวไปกับโลกธรรมมันหนา มันปรุงหลายชั้น

หากจะดูจิตที่หวั่นไหว ดูตอนสงบก็ได้ เห็นชัดกว่ามาก

และแค่การรู้เท่าทันจิตที่กำลังหวั่นไหวไปเพราะโลกธรรม มันไม่ได้รื้อถอนอวิชชา มันแค่สติหยาบๆ มันต้องพัฒนาปัญญามารื้อถอนอวิชชาด้วยเสมอ

ดังนั้นเราต้องรู้แยกแยะ สื่อใดควรเสพ สื่อใดไม่ควร
แต่เพราะความหลงยึดติดในตัวตน จึงพาเราวน และจมในการเสพนั้น