หากคนเราจะมัวแต่เอาถูกเอาผิด อยากได้กลัวเสีย มีสูงมีต่ำ มีชนะมีแพ้ มันก็ยังตกอยู่ในวังวนของตัวตนทั้งสิ้น ซึ่งนั่นล่ะเป็นเหตุแห่งทุกข์ตัวร้าย

การละวางตัวตนจะเกิดขึ้นได้ เราต้องเข้าใจแจ้งชัดถึงความไร้สาระแก่นสารของธรรมคู่ทั้งหลายเหล่านี้

เมื่อแจ้งชัดถึงความไม่มี-ดี ไม่มี-ไม่ดี ไม่มี-ได้ ไม่มี-เสีย ไม่มี-ชนะ ไม่มี-แพ้ ไม่มี-ถูก ไม่มี-ผิด ที่แท้จริง จนละวางมันได้
มันก็จะไม่มีเราผู้ยึดติดในทิฐิเหล่านี้

เมื่อไม่มีเราที่ยึดติดในทิฐิเหล่านี้ มันก็ไม่หนักไปด้วยคุณค่า เกียรติ และศักดิ์ศรีทั้งหลาย ที่คนเราชอบแบกกันไว้
ทุกข์มันก็เบาลงไปมากโข
ตัวตนมันก็หดเล็กลง

อาการหนึ่งที่สำคัญของตัวตน มันก็คือการหลงยึดอยู่ในสิ่งเหล่านี้

เพราะมีอดีตสัญญาที่สะสมทับซ้อน ถูกยึดซ้อนยึดไว้มากมาย มันจึงหลงจริงจังกับสิ่งเหล่านี้ จนมองไม่เห็นว่ามันไร้สาระแก่นสารใดๆทั้งสิ้น

ความหลงว่า สิ่งเหล่านี้มันจริงแท้นั่นล่ะคือ อัตตาทิฐิ

การเข้าใจแจ้งชัดว่าสิ่งเหล่านี้มันไร้สาระแก่นสาร นั่นล่ะ คือ สัมมาทิฐิ

เราจึงต้องเรียนรู้พิจารณา จนเกิดสัมมาทิฐิให้ได้เป็นเบื้องต้น
เราถึงจะมีกำลังที่เข้มแข็งพอที่จะละวางความหลงยึดติดในสิ่งเหล่านี้ได้ในเบื้องปลาย

หาก คิดยังคิดไม่ได้
จิตยังไม่ยอมรับ
ยังหลงยึดมั่นถือมั่นอยู่ในสิ่งเหล่านี้อย่างเหนียวแน่น
มันก็เป็นไปไม่ได้ที่เราจะถอดถอนความยึดติดในเกียรติ ศักดิ์ศรี ความดี และมานะที่เรามี
ทุกข์และอุปกิเลสตัวร้ายทั้งหลายก็จะคอยเผาใจของเราอย่างไม่รู้จักจบสิ้น

แต่หากจิตมันยอมรับและสามารถปล่อยวางสิ่งเหล่านี้ได้
ความทุกข์จะเบาลงเยอะ
แล้วเราจะมีพลังและมีอิสระ ที่จะเลือกประกอบสิ่งที่ดีงามให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้ต่อไป

ดังนั้นจงพากเพียรพิจารณาให้มากเถิด อย่ามัวปั้นอากาศเป็นตัวกันอยู่เลย

พระพุทธองค์ท่านเคยตรัสไว้ว่า
“สัตว์มันดีกว่ามนุษย์ตรงที่มันแบกแค่กิน และกาม
แต่มนุษย์ต้องแบกเกียรติ แบกศักดิ์ศรี เพิ่มขึ้นไปอีก”

ทั้งๆที่มันไม่ได้มีความจริงแท้อะไรเลย
นอกจากจิตเราเองที่ปรุงแต่งหลอกตัวเราเอง
แต่มันก็ยังหลง “กูยอมไม่ได้” อยู่อย่างนั้น

ช่างน่าเวทนาจริงๆ